Kaos

De gebroeders Taviani zijn iconen van de Italiaanse cinema. Dit onafscheidelijke duo werkte meer dan vijftig jaar in volledige harmonie samen aan een oeuvre dat naast enkele documentaires uit meer dan twintig speelfilms bestaat. Hun films zijn directe nakomelingen van het Italiaanse neorealisme. Maar de alledaagse werkelijkheid waarin deze films zich afspelen was voor hen niet genoeg en werd verrijkt met magie en het irreële, droom en herinnering, legende en mysterie. Internationaal braken de broers in 1977 door met Padre Padrone en vestigde hun naam definitief in 1982 met La Notte di San Lorenzo.

Naast de twee bovengenoemde titels wordt Kaos (1984) als één van de Taviani’s drie absolute meesterwerken beschouwd. Het is een omnibusfilm, wat betekent dat het is samengesteld uit afzonderlijke episoden. De eerste vier zijn verhalen van de Italiaanse schrijver Luigi Pirandello (1867-1936) en spelen zich af op diens geboortegrond in de 19de eeuw. Het zijn volksvertellingen over de magie, het lijden en de schoonheid van Sicilië. De epiloog is door de regisseurs zelf geschreven en gaat over Pirandello, die lang na de dood van zijn moeder terugkeert naar het eiland.

Toegeven: drie uur is een lange zit en de vijf afzonderlijke delen zijn helaas niet allemaal even sterk. Maar als geheel is de film evenwel evenwichtig genoeg om de status die het heeft te kunnen dragen.

Vittorio Taviani was 88 toen hij in 2018 stierf. Zijn broer maakte daarna nog één speelfilm: Leonora Addio, die in 2022 verscheen en ook op werk van Pirandello is gebaseerd, Het was zijn eerste en enige echte solo. “Ik wil graag sterven met de woorden ‘Camera… Actie!”, zei Paolo Taviani ooit. Hij overleed begin dit jaar op 92-jarige leeftijd.