De Beschuits toren

Deze keer ging ik niet op pad maar bleef ik lekker thuis. Met uitzicht op de nieuwe Beschuitstoren bakte ik samen met mijn dochter Jasmijn het originele scheepsbeschuit van vroeger. Leuk en makkelijk om te doen, je krijgt van mij het recept. Maar eerst even terug in de tijd.

Heel Wormer Bakt

Sinds 2018 is Wormer aan de Dorpsstraat een bijzondere blikvanger rijker: de Beschuitstoren. De toren is een replica van de oorspronkelijke toren uit 1620, toen ook wel beschuitbakkerstoren genoemd. Heel Wormer bakte namelijk in de Gouden Eeuw!

Het beste scheepsbeschuit

In die tijd was er een enorme vraag naar scheepsbeschuit. Dit lang houdbare en voedzame broodje was namelijk ideaal voedsel voor de zeelui aan boord van de VOC-schepen en de walvisvaart. Het beste scheepsbeschuit kwam uit Wormer en er stonden dan ook zo’n honderdvijftig beschuitbakkerijen en tientallen korenmolens om het meel te malen dat nodig was om het scheepsbeschuit te maken. Het beschuit wordt gemaakt van bloem, water en zout en om de keiharde, droge deegkoek te kunnen kauwen werd het vaak in een warme drank als koffie of thee gedoopt of in melk of water.

Alles in lichterlaaie

De kleine houten panden waren vaak met riet gedekt en daardoor enorm brandgevaarlijk. Met enige regelmaat raakten de ovens oververhit waardoor er brand ontstond en de bakkerijen en omliggende woningen in de as werden gelegd. Om het brandgevaar te beperken werd in 1605 besloten dat er tussen 18.00 en 24.00 uur niet meer gebakken mocht worden.

De Beschuitstoren: stop de ovens!

De Beschuitstoren waarschuwde als de beschuitbakkers hun ovens moesten doven of weer aan mochten steken. Dankzij het luiden van de klok werd oververhitting van de ovens en daarmee brand voorkomen. Door de afnemende vraag naar scheepsbeschuit werd de toren in 1894 gesloopt. De nieuwe, in 2018 herbouwde Beschuitstoren herdenkt de beschuitbakkerijen van toen en herbergt nu het archief van het Historisch Genootschap Wormer. Leuk om te weten, even verderop, ter hoogte van Dorpsstraat nr. 112 vind je in het wegdek een markering die de oorspronkelijke plek van de oude Beschuitstoren aangeeft.

Zelf scheepsbeschuit bakken

Je eigen scheepsbeschuit bakken is simpel en leuk om met kinderen te doen. De spreekbeurt van mijn dochter Jasmijn in groep 8 ging over de Beschuitstoren en na afloop trakteerde ze de hele klas op zelfgebakken scheepsbeschuit. Dat was een groot succes en vanaf die tijd vind ik hier regelmatig een bakplaat vol scheepsbeschuit in de oven!

Recept scheepsbeschuit

Ingrediënten:

• 400 gram bloem
• 200 ml water
• 4 theelepels zout
• bakpapier

Werkwijze:

Verwarm de oven voor op 200 graden. Meng het bloem en het zout door elkaar. Voeg het water toe en kneed het mengsel met je handen tot een soepel en stevig deeg.

Rol het deeg met een deegroller uit tot een lap van circa 1 cm dik. Steek er met een glas of kopje rondjes uit en leg die op een met bakpapier beklede bakplaat. Prik gaatjes in het deeg met een vork of satéprikker.

Bak het scheepsbeschuit in circa 25 minuten goudbruin en laat ze afkoelen.

Anno 2020 lekker met boter en suiker maar ook met jam, appelstroop, chocoladepasta en pindakaas met hagelslag!